Vandaag 9 mei is de dag van de beroerte.
Beroerte wordt ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Bij een beroerte gaat er iets mis met de bloedcirculatie in de hersenen. Een beroerte kan een hersenbloeding of een herseninfarct betreffen. Een TIA lijkt op een beroerte.
Verschillende vormen
Een herseninfarct komt het meeste voor. Vanwege een dichtgeslibde ader (trombose) of een bloedstolsel dat een hersenslagader verstopt (embolie), krijgt een deel van de hersenen te weinig bloed waardoor het hersenweefsel afsterft. Ongeveer 80% van de beroertegevallen is een infarct.
Een hersenbloeding is het gevolg van een lek in een hersenbloedvat. Zo’n lek kan ontstaan door een zwakke plek in de bloedvatwand waardoor bloed de hersenen instroomt. Een voorbeeld is het knappen van een aneurysma (uitstulping in wand van een hersenslagader). Een hersenbloeding kan zich bevinden in het hersenweefsel (intracerebrale bloeding), maar soms ook tussen de hersenvliezen (subarachnoïdale bloeding of SAB). In ongeveer 20% van de beroertes gaat het om een hersenbloeding.
Een TIA staat voor Transient Ischaemic Attack: een tijdelijke doorbloedingsstoornis in de hersenen. Een TIA lijkt op een beroerte, maar gaat snel weer voorbij (meestal binnen een half uur). TIA’s kunnen een voorbode zijn van een echte beroerte.
Symptomen
Een beroerte ontstaat plotseling en kan gepaard gaan met bewusteloosheid. Symptomen kunnen zijn:
- Verlammingen in het gezicht (bijvoorbeeld een scheve mond);
- Warrig spreken en denken;
- Verlammingen (meestal aan één zijde van het lichaam);
- Verstoring of verlies van het gezichtsvermogen;
- Verdoofd gevoel in arm, been of gezicht:
- Tintelingen;
- Ernstige hoofdpijn (meestal bij bloeding);
- Duizeligheid en evenwichtsstoornissen
Let op: deze symptomen kunnen zich in verschillende combinaties voordoen en een aanwijzing zijn voor zowel een beroerte als een TIA. Bij een TIA verdwijnen deze symptomen binnen een dag, meestal binnen een half uur.
Oorzaak
Meestal is de slechte kwaliteit van de binnenwand van bloedvaten de oorzaak van een beroerte. Dit kan komen door ouderdom (aderverkalking), een ongezonde levensstijl, suikerziekte, te hoge bloeddruk of een verhoogd cholesterolgehalte.
De kans op een (nieuwe) beroerte kan daarom worden verkleind door niet te roken, gezond te eten en voor voldoende lichaamsbeweging te zorgen.
Een aangeboren afwijking aan de bloedvaten kan ook een beroerte veroorzaken. Een dergelijke aandoening wordt vaak pas gediagnosticeerd na het optreden van een beroerte.